We zijn getraind om te denken dat ontspanning iets is wat we moeten doen. Dat het een actie is. Een taak op de lijst. Mediteren, een ademhalingsoefening, een massage boeken, een avondje bankhangen met Netflix. Maar heb je ooit gemerkt dat je na die activiteiten nog steeds onrustig kunt zijn? Dat je hoofd doorgaat? Dat je lichaam niet echt loslaat?
Ontspanning is geen handeling. Het is een staat. Iets wat je niet kunt forceren, alleen kunt toelaten. Ik snap dat dit ‘toelaten’ best vaag kan klinken. Wat betekent het in de praktijk. Hoe ga je naar die staat van ‘toelaten’. Ik heb gemerkt bij mezelf, dat het vaak gebeurt op het moment dat ik het streven naar meer ontspanning, meer helderheid of gewoon willen verbeteren in wat ik doe, loslaat. ‘What if, this is as good as it gets?” Kan je voelen wat er in je lichaam gebeurt als jij je eens voor zou stellen hoe het zou zijn als dit het gewoon is?
Waarom ontspannen vaak niet lukt
Veel mensen zeggen: “Ik wil ontspannen, maar het lukt niet.” Wat ze eigenlijk bedoelen, is dat ze controle willen houden over hoe ontspanning eruitziet. Ze willen zich rustig voelen, nu meteen, op commando. Maar ontspanning komt niet door iets extra’s te doen—het komt door iets te laten.
Je lichaam weet hoe het moet ontspannen. Net zoals een wond vanzelf geneest als je er niet aan pulkt. Maar dat vraagt wel dat je stopt met aanspannen, stoppen met fixen, stoppen met doen.
De paradox van ontspanning
Hoe harder je probeert om te ontspannen, hoe minder het lukt. Net als in slaap vallen: zodra je denkt ik moet nu slapen, schiet je systeem juist in de kramp. Het werkt pas als je loslaat. Als je niet meer probeert.
Ontspanning gebeurt in het moment dat je niet langer vecht tegen wat er nu is. Dat betekent:
- Toestaan dat je hart nog snel klopt.
- Toestaan dat je hoofd nog vol is.
- Toestaan dat je adem misschien hoog zit.
Zodra je stopt met vechten tegen wat er nu is, verandert er iets. Je zenuwstelsel voelt: het is veilig om los te laten. En dan begint ontspanning te ontstaan. Niet als een truc, maar als een natuurlijke respons.
Hoe je ontspanning toelaat
Wil je minder geforceerd ontspannen en meer echt loslaten? Probeer dit eens:
- Ga zitten of liggen en doe niks. Letterlijk niks. Geen oefening, geen techniek.
- Voel je lichaam zoals het nu is, zonder iets te willen veranderen.
- Merk op welke spanning er is. Niet om die weg te krijgen, maar puur om te erkennen: Ah, dit is hoe het nu voelt.
- Zucht eens diep. Niet om te ontspannen, maar gewoon om te voelen hoe dat nu is.
Meer hoeft het niet te zijn. Je adem vindt vanzelf haar ritme. Je lichaam weet de weg. Jij hoeft alleen maar de deur open te laten.
En als je merkt dat dit raakt, als je voelt dat je lichaam – en hoofd – hierop resoneert, dan is mijn 10-weken ademtraject misschien iets voor je. Daarin leer je niet hoe je ontspanning moet doen, maar hoe je het kunt toelaten. Je kunt hier instappen.
Fijne dag,
Margot